Trong bài viết trước, chúng tôi đã nêu một số thách thức khi dịch cho phần hỏi – đáp như thách thức về thời gian, về cấu trúc câu hỏi và cách đặt câu hỏi. Để vượt qua được thách thức này, phiên dịch luôn phải có sự tập trung cao độ mới có thể hoàn thành tốt công việc của mình.

Cấp độ khó nhất của phần dịch hỏi đáp có lẽ là dịch cho các cuộc họp báo (press conference). Tại các cuộc họp báo yêu cầu về độ chính xác các câu dịch thường là cao nhất vì nội dung câu hỏi, câu trả lời sẽ được đưa lên các phương tiện thông tin đại chúng. Độ phức tạp và đa dạng của các câu hỏi và trả lời cũng cao hơn nhiều: có phần tây hỏi ta, ta hỏi ta, tây hỏi tây, ta hỏi tây và tất cả đều phải được dịch một cách đầy đủ và chính xác tới mức tối đa. Các nhà báo thường lại nói nhanh, và từ nhiều vùng miền khác nhau (Bắc, Trung, Nam), quốc tịch khác nhau (Anh. Mỹ, Pháp, Đan Mạch, Trung Quốc, Ấn độ, vv) và tất cả đếu nói tiếng Anh “chuẩn”

Ngoài ra không phải lúc nào câu hỏi và câu trả lời cũng rõ như ban ngày (as clear as broad daylight) vì các nhà báo đôi lúc hỏi khó quá và không phải lúc nào người trả lời cũng muốn trả lời thẳng vào câu hỏi. Việc yêu cầu các nhà báo nhắc lại câu hỏi cũng phải hạn chế ở mức tối đa vì thời gian cho một cuộc họp báo thường có hạn và nếu BTC thấy mất nhiều thời gian cho việc hỏi, rồi lại phải nhắc lại thì chắc lần sau họ sẽ mời phiên dịch khác mất thôi. Chính vì những lý do như vậy, ít phiên dịch có thể khẳng định chắc chắn trước khi dịch cho họp báo là mọi việc sẽ xuôi chèo mát mái (thành ngữ này khó dịch quá, hệt như câu hỏi của các nhà báo vậy).

Cũng may là trước khi tổ chức họp báo, ban tổ chức thường chuẩn bị thông cáo báo chí (press release) trong đó nêu nội dung cơ bản của chủ đề cuộc họp báo. Đây là tài liệu phiên dịch phải đọc kỹ để chuẩn bị cho tốt trước khi vào cuộc.

Mời các bạn thử sức với đoạn trích băng ghi âm phần họp báo được tổ chức sau báo cáo về sự sống còn của trẻ em trên toàn thế giới (World’s Child Survival”. Đây là bài luyện, vậy các bạn hãy nghe nhiều lần, cố gắng hiểu nội dung câu hỏi, câu trả lời trước khi tiến hành chuyển dịch và ghi âm lời dịch của mình (nếu có điều kiện).

Dưới đây là một số từ và nhóm từ cơ bản xuất hiện trong cả phần hỏi và trả lời.

Sự sống còn của trẻ em = child survival

stunting = thấp còi

Khoa giám sát dinh dưỡng = Department of Malnutrition monitoring

Mục tiêu thiên niên kỷ = MDG (Millenium Development Goal)

Nghỉ thai sản = metanily leave

sinh đôi, sinh ba = twin / triple birth

compliment each other = bổ sung/ hỗ trợ cho nhau (các câu trả lời)

Scandanavia = các nước vùng Xăng-đi-na-vi (Bắc Âu)

There’s room for further improvement = Vẫn có chỗ/cơ hội có thể cải thiện hơn nữa.

Khi dịch, các bạn hãy dừng lại ở các giây/phút gợi ý sau.

0.41: …Cải thiện sự sống còn của trẻ em ở VN

1.17: …Như vật sẽ dễ dàng hơn. Cám ơn

1.51: ….As the overall poverty statistics in Vietnam. Thanks

2.51: ….nói rõ điều này.

3.09: …..được đi học mẫu giáo

4.07: ….. giám sát nhiều hơn nữa

5.40: ….. tôi xin cám ơn.

6.40 …. clear idea what you would do if you could afford.

end …. to the policies that are .. that are very solid and very good.

Các bạn đã sẵn sàng chưa? Hãy bấm vào đây và bắt đầu nghe.